SOKOLICA

To mała wieś otoczona Wzgórzami Włodzickimi. Ciągnie się wzdłuż niewielkiego potoku Skokowa. Z początkami osady wiążą się dwie tajemnice. Jedna związana z nazwą, która najprawdopodobniej pochodzi od występujących na tym terenie sokołów, druga ze znalezionym toporkiem neolitycznym, co by potwierdzało wcześniejsze istnienie osad ludzkich na tym terenie.

Jednak pierwsza, udokumentowana wzmianka o wsi pojawiła się dopiero w wieku XVI. Las zwany Zaughals (niem. nazwa wioski) pochodzi z 1577 r. Właścicielem osady był Ernest von Tschischwitz, a kolejnym - Stillfried. Około 1600 r. postawił on dwór dla swojego syna. W połowie XVIII w. we wsi pojawił się młyn wodny, rozwinęło się tkactwo. Niestety kolejne lata to emigracja zarobkowa ludności do funkcjonujących w okolicy kopalń. Wieś nie była rajem dla rolników. Przed 1945r. był tu sklep: spożywczy, kolonialny, tekstylny; zakład szewski, gospoda, szkoła.

W latach powojennych Sokolica zwana Karlonką była miejscem przybycia nowych osadników. Pierwszym jej sołtysem był Jan Fleszar. Krótko po wojnie działała restauracja, a w latach późniejszych sklep. W latach 80-tych wypasano tu również owce. Przez kilkanaście lat wiodła tędy trasa Rajdowych Mistrzostw Polski. Ciekawostką jest, że działała tutaj LZS z sekcjami kulturystyki i lekkiej atletyki, a mieszkający tu Norbert Ferster zajął 5. miejsce w Mistrzostwach Polski LZS w biegach przełajowych w 1988 r.

W 2023 r. wieś zamieszkiwało 61 osób.

Budynek dawnej szkoły

Wzniesiono go w 1888 r. Powstał przy finansowym wsparciu władz miejskich Nowej Rudy. Była to jednoklasowa szkoła, do której początkiem XX wieku uczęszczało 32 dzieci, uczonych przez jednego nauczyciela. Po wojnie w 1946 r. utworzono szkołę polską. Powstały 4 klasy z siedemnaściorgiem dzieci, uczonych przez Władysława Sikorskiego. Niestety trudny charakter nauczyciela doprowadził do jego wyjazdu w 1947 r.

Przez 10 lat nie znalazł się nikt chętny do pracy w tej małej osadzie. W 1957 r. mieszkańcy ponownie wyremontowali budynek szkoły i uruchomiono placówkę. W najlepszych latach działalności liczba uczniów sięgała 40. Niestety z czasem malała. Kiedy w 1973 r. liczba uczniów spadła do 14, władze oświatowe powiatu zdecydowały o zamknięciu szkoły. Obecnie jest to dom mieszkalny.

Źródło:

Wśród malowniczych wzgórz nad Włodzicą. Zarys dziejów miejscowości gminy Nowa Ruda, Wydawnictwo Maria, Nowa Ruda 2007, ISBN 978-83-60478-20-2

Polsko-czeski fotoalbum. Kraina Pana Boga zatrzymana w obrazie. Podróż szlakiem Małej Architektury Sakralnej po Gminie Nowa Ruda i Hronovie.

30 lat współpracy polsko-czeskiej. Album promocyjny partnerów